วุ้นตาเสื่อมอันตรายแค่ไหน?

 

 

เวลามองอะไรสีขาว ๆ จะเห็นเส้นดำ ๆ บางอย่างที่เหมือนหยากไย่ ลอยไปลอยมาทุกที ใครที่เป็นแบบนี้คงรู้สึกรำคาญแย่เลยใช่ไหมคะ ภาวะนี้เขาเรียกว่า “วุ้นตาเสื่อม” ค่ะ ถึงมันจะสร้างความรำคาญให้เราพอสมควร แต่ก็ไม่เกิดอันตรายนะคะ จริง ๆ ภาวะวุ้นตาเสื่อมเกิดขึ้นได้กับทุกคน อยู่ที่ว่าใครจะเป็นเร็วเป็นช้าเท่านั้นเองค่ะ หลายคนคงสงสัยว่าถ้ารีบรักษาล่ะจะมีโอกาสหายไหม ต้องผ่าตัดหรือไม่ งั้นเรามาทำความเข้าใจเกี่ยวกับภาวะนี้กันดีกว่านะคะ

วุ้นตาเสื่อมเกิดจากอะไร?
วุ้นตา (vitreous) เป็นส่วนประกอบของลูกตา มีลักษณะเป็นวุ้นใสหนืดคล้ายไข่ขาวอยู่หลังเลนส์ตา ยึดติดกับผิวจอตา เจ้าวุ้นหนืด ๆ นี้เป็นโครงข่ายของเส้นใยคอลลาเจน ทำหน้าที่หล่อเลี้ยงเนื้อเยื่อในลูกตาและทำให้ลูกตาทรงรูปอยู่ได้ ภาวะสายตาสั้นมาก ๆ การได้รับอุบัติเหตุบริเวณดวงตา หรืออายุที่มากขึ้น ล้วนเป็นสาเหตุทำให้วุ้นตาเสื่อมสภาพ มีความหนืดน้อยลง เส้นใยคอลลาเจนเส้นเล็ก ๆ ที่เคยเรียงเป็นระเบียบก็จะขาดเป็นท่อน ๆ บางเส้นจับตัวเป็นก้อน ๆ ทำให้วุ้นตาเป็นตะกอนขุ่น เมื่อแสงผ่านวุ้นตาที่เสื่อมจะหักเหทำให้เห็นเงาดำ (floater) รูปร่างต่าง ๆ กัน ทั้งเป็นจุดเหมือนแมลง และเป็นเส้นคล้ายหยากไย่ บางกรณีการเห็นจุดดำ ๆ ลอยไปมา อาจเกิดจากสาเหตุอื่นที่ไม่ใช่วุ้นตาเสื่อมก็ได้นะคะ เช่น ม่านตาอักเสบทำให้เม็ดเลือดขาวเข้ามาในตา เบาหวานขึ้นจอตา หรือมีเลือดออกในวุ้นตา

วุ้นตาเสื่อมมีอาการอย่างไร?
เวลากลอกตา หรือมองท้องฟ้า มองผนังสีขาว จะเห็นเป็นจุดหรือเส้นสีดำลอยไปมา ระยะแรกจะสังเกตเห็นเงาดำเหล่านี้ง่ายจนรู้สึกรำคาญ แต่เมื่อเวลาผ่านไป สมองจะเกิดการเรียนรู้และละเลยภาพเหล่านั้นไปเองค่ะ ซึ่งอาจไม่เห็นถ้าไม่พยายามสังเกต
นอกจากนี้การหดตัวของวุ้นตาอาจไปดึงรั้งที่ผิวจอตา จนกระตุ้นให้เห็นแสงวาบหรือแสงแวบ ๆ คล้ายแสงแฟลช ซึ่งจะยิ่งเห็นชัดตอนหลับตาหรืออยู่ในที่มืด อาการนี้จะหายไปถ้าวุ้นตาหดตัวมากขึ้นหรือหลุดร่อนออกจากจอตา เพราะตะกอนจะลอยมาอยู่ด้านหน้า ห่างจากจอตาเรื่อย ๆ จนสังเกตเห็นน้อยลง แต่ถ้าการหดตัวของวุ้นตาไปดึงรั้งให้จอตาฉีกขาด จนเห็นแสงวาบบ่อยมาก ๆ หากปล่อยไว้ไม่รีบรักษา จอตาอาจหลุดออกมา ส่งผลให้ตาบอดได้ค่ะ

 

 

 

 

วุ้นตาเสื่อมรักษาได้ไหม?
ปกติภาวะวุ้นตาเสื่อมไม่จำเป็นต้องรักษา เพราะไม่มีอันตรายใด ๆ ยกเว้นจอตาฉีกขาดจนเห็นแสงแฟลชถี่ขึ้น แพทย์จะรักษาโดยใช้แสงเลเซอร์ปิดรอยฉีกขาดนั้น และจะใช้วิธีผ่าตัดถ้าจอตาหลุดออกมา เพื่อเอาจอตากลับเข้าไปติดที่เดิม กรณีนี้ยิ่งผ่าตัดเร็วยิ่งดีค่ะ เพราะถ้าปล่อยไว้นาน เซลล์รับแสงทั้งรูปแท่งรูปกรวยจะหมดสภาพ ถึงจะผ่าตัดเอาจอตากลับไปติดที่เดิมได้ แต่การมองเห็นจะไม่กลับมา ส่งผลให้ตาบอดอย่างถาวรเลยค่ะ

ดวงตาเป็นอวัยวะสำคัญมากที่ทำให้เรามองเห็นและใช้ชีวิตได้อย่างปกติ ดังนั้นถ้ารู้สึกว่าดวงตามีความผิดปกติเกิดขึ้น ควรไปปรึกษาจักษุแพทย์เพื่อหาสาเหตุทันทีนะคะ และอย่าลืม บริหารกล้ามเนื้อตา กินอาหารบำรุงสายตา ตรวจตาปีละครั้ง ใส่แว่นกันแดดเป็นประจำ จะช่วยป้องกันและลดปัญหาความเสื่อมของดวงตาในระยะยาวได้ค่ะ

บทความนี้ตรวจสอบความถูกต้องโดยแพทย์ชำนาญการ