ของเล่นแบบไหน เหมาะกับวัยและพัฒนาการของลูก

คุณพ่อคุณแม่รู้ไหมคะว่า ของเล่นนั้นสำคัญต่อพัฒนาการทางร่างกาย สติปัญญา และอารมณ์ของเด็กอย่างมากเลยนะคะ ซึ่งของเล่นตามท้องตลาดในปัจจุบันก็มีเยอะแยะมากมาย หลากหลายแบบ แบบที่เล่นง่าย ๆ เหมือนจะดีแต่บางทีอาจทำให้เด็กเบื่อ แต่ถ้าสลับซับซ้อนหรือยากเกินไปก็ทำให้เล่นไม่สนุกได้เช่นกันค่ะ แล้วยังงี้เราควรเลือกของเล่นแบบไหนดีล่ะ ลูกถึงจะได้ประโยชน์ มีความสุข สนุก แถมยังได้พัฒนาทักษะต่าง ๆ ไปพร้อมกันด้วย

ของเล่นที่ดีนั้นสังเกตไม่ยาก ถ้ามีครบตามนี้ ควักตังค์ซื้อให้ลูกได้เลยค่ะ

• เหมาะสมกับวัย ความสามารถ และความสนใจของลูก
• ช่วยกระตุ้นประสาทสัมผัส ความคิด และจินตนาการ
• เล่นได้ทุกวัย เล่นได้หลายรูปแบบ
• วัสดุปลอดภัย ไม่มีสารพิษปนเปื้อน ไม่มีขอบหรือมุมที่คม
• ทนทาน ล้างทำความสะอาดง่าย

ของเล่นสำหรับเด็กแต่ละวัยมีอะไรบ้าง?
เด็กแรกเกิด – 3 เดือน ควรเป็นของเล่นที่กระตุ้นประสาทสัมผัสทั้ง 5

• โมบายล์สีสันสดใส แขวนไว้เหนือเตียงหรือบนเปล เพื่อให้มองการเคลื่อนไหว
• ของเล่นที่เคาะ เขย่า บีบ แล้วมีเสียง เพื่อกระตุ้นการได้ยิน
• ตุ๊กตาผ้านิ่ม ๆ หรือลูกบอลสีสดใส ที่หยิบจับเอื้อมคว้าได้
• เปิดเพลงหลาย ๆ แบบให้ฟัง และไม่เปิดดังจนเกินไป
• กระจกพลาสติก ช่วยให้มองเห็นและรู้จักหน้าตาตัวเอง

4 – 6 เดือน วัยนี้เริ่มเล่นซับซ้อนและช่างสังเกตมากขึ้น มักสำรวจสิ่งรอบตัวโดยใช้
มือและปาก รวมทั้งชอบสัมผัสพื้นผิวที่แตกต่าง

• ของเล่นที่มีเสียง หรือของเล่นที่เป็นยางนิ่ม ๆ เอาเข้าปากได้ ไม่อันตราย
• ตุ๊กตาผ้ารูปสัตว์ตัวเล็ก ๆ ที่อุ้มหรือกัดได้
• ของเล่นที่ติดไว้ข้างเปล ให้ลูกดึงหรือไขว่คว้าได้

7 – 12 เดือน วัยนี้เริ่มเคลื่อนไหวได้มากขึ้น มีทักษะภาษาดีขึ้น ชอบขว้างปาของเล่น

• ลูกบอลที่มีผิวสัมผัสนุ่มเรียบ หรือเป็นปุ่ม ๆ ที่จับหรือขยำได้
• ของเล่นที่โยนลงพื้นได้ เช่น ตุ๊กตาผ้า ลูกบอลยาง
• เล่นจ๊ะเอ๋กับลูก ร้องเพลงพร้อมทำท่าทางประกอบ ช่วยส่งเสริมทักษะด้านภาษาและฝึกให้ลูกคุ้นเคยกับเสียงต่าง ๆ
• หนังสือภาพที่มีรูปภาพขนาดใหญ่ สีสันสดใส ช่วยฝึกการมอง กระตุ้นจินตนาการ

1 – 3 ขวบ วัยนี้เริ่มเคลื่อนไหวได้อิสระมากขึ้น อยากทำสิ่งต่าง ๆ ด้วยตัวเอง เรียนรู้เรื่องรอบตัวเพื่อเตรียมพร้อมก่อนเข้าโรงเรียน

• รถลากจูงเล็ก ๆ รถเข็นเด็ก ของเล่นไขลาน จักรยานสามล้อ ช่วยการทรงตัวและให้กล้ามเนื้อต่าง ๆ ทำงานสัมพันธ์กัน
• บล็อกไม้ หรือจิ๊กซอว์ชิ้นใหญ่ ๆ ที่นำมาต่อให้สูงหรือวางซ้อนกันได้ เพื่อช่วยฝึกกล้ามเนื้อมัดเล็ก
• แป้งโด ทราย ของเล่นที่บีบขยำแล้วเปลี่ยนรูปได้ ช่วยให้กล้ามเนื้อมัดเล็กแข็งแรง ฝึกสมาธิและความคิดสร้างสรรค์
• นิทานตามวัยที่มีเนื้อเรื่อง รูปภาพน่าสนใจ และมีสีสัน ช่วยเสริมทักษะด้านภาษา
• ชุดเครื่องครัว อุปกรณ์คุณหมอ แต่งตัวตุ๊กตา เพื่อให้เล่นบทบาทสมมติ ช่วยส่งเสริมจินตนาการและทักษะในการสื่อสาร

4 – 6 ขวบ วัยนี้เรียนรู้เรื่องรอบตัวได้กว้างขึ้น เริ่มเข้าสังคม สนใจเล่นกับเพื่อนรุ่นราวคราวเดียวกัน อยากทำกิจกรรมร่วมกัน มีปฏิสัมพันธ์กับคนนอกบ้านมากขึ้นน

• จักรยาน สกูตเตอร์แบบไถสำหรับเด็ก ช่วยเพิ่มทักษะการทรงตัว กล้ามเนื้อมือขาทำงานประสานกัน และการได้เล่นเป็นกลุ่มจะช่วยให้ลูกเรียนรู้ทักษะด้านสังคมด้วย
• เชือกตาข่ายสำหรับปีนป่าย เสริมสร้างความแข็งแรงให้กล้ามเนื้อมัดเล็กและมัดใหญ่
• สมุดวาดรูประบายสี บล็อกตัวต่อ ช่วยเสริมสร้างจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์
• กระดานเกมต่าง ๆ ชุดแท่งไม้ ช่วยฝึกทักษะการวางแผนและการแก้ปัญหา
• บัตรคำศัพท์ภาษาอังกฤษ ฝึกเรียนรู้คำศัพท์ภาษาอังกฤษ

ถึงแม้ของเล่นจะช่วยพัฒนาทักษะต่าง ๆ ให้ลูก แต่การเล่นของลูกอาจไม่มีความสุขและไม่ได้ประโยชน์ ถ้าหากคุณพ่อคุณแม่ไม่ใส่ใจหรือไม่มีส่วนร่วมในการเล่นกับลูกเลย ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่ลองหันมาเล่นกับลูกบ่อย ๆ ดูนะคะ ความสนุกสนานระหว่างการเล่นจะช่วยสร้างสายสัมพันธ์ที่ดีของครอบครัว ทำให้ลูกเต็มไปด้วยความสุขและได้ประโยชน์อีกมากมายมหาศาลเลยค่ะ

บทความนี้ตรวจสอบความถูกต้องโดยแพทย์ชำนาญการ